آداب و رسوم همسایگان امام رضا (ع) در ماه رمضان؛ از پخت آش قل‌هوالله تا قنبرخوانی
تاریخ انتشار: ۱ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۶۶۱۴۸۷
به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، ماه مبارک رمضان در هر گوشه این کشور آداب و رسوم خاص خود را دارد؛ مشهد نیز به‌عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام، در حافظه خود رمضان‌های باصفایی داشته و آداب و رسوم خاص خود را دارد، آداب و رسومی که شاید در گذر زمان کمرنگ و کمرنگ‌تر شده است.
در همین رابطه گفت‌وگویی انجام دادیم با یک کارشناس ارشد ارتباط اجتماعی و مشهد پژوه که در ادامه می‌خوانید.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
بهزاد چوپانکاره در خصوص رسوم قدیمی مشهد گفت: مشهد به دلیل وجود مقدس علی بن موسی الرضا (ع) مرکز رسم‌های قدیمی، ارزشمند و گران‌بها در خراسان رضوی است، بعضی از آداب و رسوم قدیمی این شهر حدود ۶۰۰ ساله قدمت دارد.
وی، رسم خانه تکانی و آماده سازی مساجد را رسمی پرشور در روزهای آخر ماه شعبان عنوان کرد و گفت: نظافت و مهیا کردن مساجد به عنوان خانه خدا، جهت حضور مسلمانان در ماه مهمانی خدا رسمی قدیمی است که مؤمنان با کمک یکدیگر به استقبال ماه ضیافت الهی می‌روند. متأسفانه این رسم گرانقدر ۲ سالی است که به دلیل بیماری کرونا و جلوگیری از تجمع مانند سال‌های گذشته برگزار نشده است.
این کارشناس ارشد ارتباط اجتماعی بیان کرد: رسم اذان‌گویی و بیدار کردن مردم هنگام سحر رسم ارزشمندی در بین مردم قدیم بود و هدفشان اطلاع‌رسانی زمان سحر و هنگام اذان صبح بود، بدین شکل که هنگام اذان، افراد خوش‌صدا بر بالای بام می‌رفتند و با صوت و لحن بسیار زیبا اذان می‌گفتند.
چوپانکاره افزود: رسمی قدیمی‌تر از این رسم هم وجود داشته که رسم بیدار کردن همسایه‌ها در هنگام سحر بوده است و چندین مدل مختلف داشت؛ یکی از انواع آن شب‌خوانی بود که در سه مرحله از شب در کوچه‌ها و خیابان‌ها انجام می‌شد؛ وهله اول در فاصله زمانی ۴۵ دقیقه‌ای تا اذان صبح برگزار می‌شد.
وی ادامه داد: افراد با استفاده از اشعار و متن‌های زیبا با موضوعات مذهبی و ادعیه با استفاده از طبل، شلیک یا ضربه زدن به یک ظرف فلزی صدا ایجاد می‌کردند و می‌خواندند، مرحله اول بیانگر بیدارباش و شروع خوردن سحری بود.
این مشهد پژوه مرحله دوم را فاصله ۱۰ دقیقه‌ای تا اذان صبح عنوان کرد و گفت: این مرحله نشان‌دهنده مدت زمان کم تا هنگام اذان بود و به بیان دیگر در این مرحله سفره سحری و خوراکی‌ها جمع می‌شد، در مرحله سوم هم صدای اذان گوش‌نواز می‌شد.
چوپانکاره وجود امام هشتم را مرکز خیرات عنوان و بیان کرد: یکی از رسومات منحصر به فرد مشهدی‌ها در رمضان، رسم شب‌نشینی و به قول قدیمی‌ها بیتوته کردن در صحن و سرای علی بن موسی الرضا (ع) است، در این شب‌نشینی‌ها مؤمنان در جوار امام رضا (ع) تا پاسی از شب و تا هنگام اذان صبح به عبادت، خواندن قرآن، ادعیه و مناجات می‌پرداختند، این رسم همچنان در بین همسایگان علی بن موسی الرضا (ع) رنگ و لعاب خودش را دارد.
بیشتر بخوانید
افزایش تعداد شهر‌های با وضعیت قرمز در خراسان رضویوی عنوان کرد: از دیگر رسومات قدیمی و منحصر به فرد مشهد برگزاری دوره‌های قرآن در خانه‌ها است، مشهد خاستگاه دوره‌های قرآن بسیار قدیمی است که به لحاظ تاریخی دارای سابقه بسیار بالایی هستند.
این کارشناس ارشد ارتباط اجتماعی افزود: پخت آش قل هوالله در دوره‌های قرآن زنانه رسمی بسیار قدیمی و زیبایی است، به صورتی که در جزءخوانی روز آخر ماه مبارک قرائت سوره توحید نوبت به هر خانمی که می‌رسید به نیت حاجت‌روایی آش می‌پزد و همسایه‌ها هم جهت برآورده شدن حوائج و ادای نذرشان در پخت و توزیع این آش کمک می‌کنند؛ این رسم همچنان بین مردم زنده است.
چوپانکاره از رسم پخت نانِ جو در خانه نام برد و گفت: نان‌های جو توسط کدبانو‌ها پخته می‌شدند و بین نیازمندان یا در بین خانواده پخش می‌شدند تا در وعده غذایی افطار یا سحر استفاده شود، این رسم از رسوماتی است که علاوه بر مشهد در تمام خراسان هم رایج بوده و همچنان رایج است.
وی گفت: در شب‌های قدر ماه مبارک رمضان علاوه بر این رسوم، رسم قنبرخوانی را در شب‌های احیا داشتیم که با تجمع در مساجد، حسینیه‌ها، حرم مطهر و در بخش‌هایی از مشهد برگزار می‌شد به این صورت که شخصی با لباس سفید مهیای خواندن اشعاری در مدح امیرالمومنین (علیه السلام) می‌خواند و تعزیه‌خوانی شهادت امام علی (علیه السلام) را اجرا می‌کرد.
این مشهد پژوه ادامه داد: رسم قدیمی دیگری که هنوز هم پابرجاست، رسم هدیه دادن به کودکان غیرمکلف که شرعاً روزه بر آن‌ها واجب نشده است برای روزه‌های کله گنجشکی و به اصطلاح مشهدی کله چغکی است که می‌گیرند، تشویق کودکان روش پسندیده‌ای جهت راغب کردن آن‌ها به روزه‌داری در سنین تکلیفشان است.
چوپانکاره عنوان کرد: سنت پسندیده لباس آراسته و معطر پوشیدن در روز عیدفطر و انجام اعمال آن روز مانند غسل و نماز روز عیدفطر نیز از سنت‌های دلنشین ماه مبارک رمضان است.
وی یادآور شد: پخت و پخش شیرینی پس از زیارت در روز عید، پخت آش و حلوا‌های مشهدی، چون حلوای دوازده امام و پهن کردن سفره‌های افطاری و اطعام اقوام و نیازمندان را هم به عنوان سنت‌های قدیمی این ماه در مشهد می‌توان نام برد که شرایط کرونا شور هر ساله برگزاری این رسم‌ها را کم کرده است.
این کارشناس ارشد ارتباط اجتماعی خاطرنشان کرد: بعضی از رسوم قدیمی ما همچنان پابرجاست، اما برخی رسوم از یاد رفته‌اند، چرا که آن طور که باید از نسل گذشته به نسل آینده انتقال تجربیات و آموزش صورت نگرفته است.
چوپانکاره افزود: با وجود دارا بودن فرهنگ غنی و آداب و رسوم پرمغز شهرمان، اما تلاشی در جهت پوست‌اندازی و نو شدن رسم‌های کهن از جانب مسؤولانی که مسؤولیت این حوزه را به عهده دارند، صورت نگرفته است و این میراث معنوی با همان حالت قدیمی باقی مانده و در بین جوانان و نوجوانان جای خودش را پیدا نکرده است.
وی تصریح کرد: رسیدگی و ثبت ذخایر معنوی گذشتگانمان فراگیر نشده و قطعا رسانه‌های عمومی نقش به‌سزایی در حفظ این سنت‌ها دارند.
منبع:فارس
انتهای پیام/
منبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: ماه مبارک رمضان آداب و رسوم هنگام اذان ماه مبارک اذان صبح
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۶۶۱۴۸۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دیپلماسی انرژی دولت سیزدهم، راهبردی برای توسعه روابط ایران با همسایگان
یک عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با اشاره به توجه ویژه دولت سیزدهم در توسعه همکاری‌های اقتصادی ایران با کشور‌های همسایه، دیپلماسی انرژی دولت را به عنوان راهبردی مهم در راستای تحقق آن هدف معرفی کرد.
گروه نفت و انرژی بازارنیوز- سعید ترکاشوند؛ «سید جواد حسینی کیا» عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در گفتگو با بازارنیوز پیرامون دیپلماسی فعال انرژی دولت سیزدهم اظهار کرد: در حال حاضر نگاه این دولت، افزایش تعاملات با کشور‌های همسایه و منطقه است. دولت سیزدهم در طول چند سال گذشته سعی داشته به جای دست پا زدن برای افزایش همکاری‌های اقتصادی ایران با چند کشور اروپایی، روابط خود با کشور‌های همسایه را توسعه و تعمیق دهد. این دولت سعی کرده با اتخاذ چنین رویکردی منافع ملی ایران را به بهترین نحو ممکن محقق سازد.
این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس تصریح کرد: افزایش تعاملات ایران با کشور‌های همسایه در حوزه انرژی یقیناً منفعت بسیار زیادی را برای کشورمان به ارمغان خواهد آورد. تداوم دیپلماسی انرژی دولت سیزدهم می‌تواند به افزایش ثبات سیاسی در منطقه و همینطور تامین منافع تمامی کشور‌های همسایه منتج شود؛ لذا، این سیاست دولت به نفع ایران و همه کشور‌های مجاور خواهد بود.
وی تاکید کرد: یکی از مهمترین ویژگی دولت سیزدهم این است که به جای چشم دوختن به نتیجه مذاکرات، به فکر سیاست گذاری‌های فعال در راستای فروش نفت و گاز و استفاده از درآمد‌های حاصله برای رشد اقتصادی کشور است. بر اثر همین سیاست گذاری‌ها بود که ما توانستیم زمینه را برای فروش منابع نفت و گاز را فراهم کنیم و به رشد اقتصادی مطلوب سال گذشته برسیم.
وی در پایان خاطرنشان کرد: رشد اقتصادی ۵.۴ درصدی و فروش نفت و گاز کشور بر اثر سیاست گذاری‌های درست و تلاش مسئولان به دست آمد. تجربه ثابت کرده است، هر جا به داشته هایمان اتکا کرده‌ایم و به توان داخلی اعتماد داشتیم، نتیجه خوبی برای اقتصاد ایران حاصل شده است.
پایان پیام//
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند